«آینادا اؤل-دیریلمک» مضمونجا، اینسانین یالنیزلیغی، بوشلوغو و آنلامسیزلیغیندان دانیشاراق، ایچیندن قالخان توپلوم اونو ازیب یوخ ائتمهسینه قارشی اعتیراضا قالخان بیر شعر توپلوسودور.
واراولوشچولوق فلسفهسینین تمل قاوراملاری، "اؤلوم"، "اؤزگورلوک"، "یالنیزلیق" و "بوشلوق" کیمی فردلهشرک هئچ اولموش اینسانین قایغیلاری، البته بعضیلری داها یوغون اولاراق، اؤزونو شعرلرده گؤسترمکدهدیر.
گوزگویه باخیرام
گؤزلریمین یئرینی بوش گؤرورم
اوزسوز-گؤزسوز باش گؤرورم
من اونو گؤرورمسه
گؤزلریم وار
اونون گؤزلری یوخدورسا
من یوخام
اؤلوم یوخسا باشقا دئدیییم قاوراملارین دهشتینی، تکرارلاشان، چوخ ساده و گوندم بیر مسأله اولدوغونو گؤستررک، اوستونه اویون توزو سپیر... بئلهلیکله اوخوجونون سرسم ائدیجی قاوراملارین قارشیسیندا موضع توتماغیندان ساووناراق، بو قونولاردان سؤز آچابیلیر...
سیز ده آپارتمانیزدان خیابانا باخاندا
بوشلوغونوزو آسفالتا تؤکه بیلرسینیز
سیزین ده گؤزونوز قارانلیغا چالا بیلر
سیز ده یابانچیلاشا بیلرسینیز هر کسله
و شعر بیتینجه، یئنیدن باشلانیر:
اوزاقلاشین لوطفاً!
بو سادهجه اویوندور
سیزین ده باشینیزا گله بیلر
شعرین اؤزونده دولانباج وورماسی، بیتیب بیتمهمیش یارانان دویغولار اوخوجونون باشیندا فیرلانماغا باشلاییر... تیکرار تیکرار یانغیلانیر...
کاغاذلارین اوزرینده اویوموشکن یازیچی،
روماندان باش قالدیریب چیخدی کاراکتئر
دیواردان آسیلمیش توفنگی گؤتوردو
تاراق
انتحار ائتدی...
دیک آتیلدی یازیچی
قلمی گؤتوروب بئلهجه بیتیردی:
دیواردان آسیلمیش توفنگی گؤتوردو
تاراق
انتحار ائتدی...
دیکسیندی قزئتلر
بئلهجه تیتر ووردولار:
دیواردان آسیلمیش توفنگی گؤتوردو
تاراق
انتحار ائتدی...
دیکسیندی اوخوجو
دیواردان آسیلمیش توفنگی گؤتوردو
تاراق
انتحار ائتدی...
و بو تیکرارلار اصیل بیر اعتیراضین اولوشماغینا گتیریب چیخاریر: اصلینده ادبیات اعتراضدان باشقا نه اولابیلرکی؟ اعتیراض کیمه؟ اعتیراض نهیه؟! ادبیات اؤزوندن باشلاییب هر شئییه، هر نهیه هر کیمسهیه اعتیراض ائتمهلی...
بارماغییلا دوداغیمیزین ایکی یانیندان چکیب
اوزوموزه گولوش چیزن سیاستچیلر،
اللرییله گؤزوموزو یومان پسیخولوقلار وار
قورخونج خبر بونلاردیر
برئشت جنابلاری
آمما شعریت قونوسونا گلینجه، شعرده دیل اؤزو ایله قارشیلاشمالی، چارپیشمالیدیر... رومن یاکوبسنون «دیلبیلیم و شعر» مقالهسینده، شعرین شعر اولدوغو اؤزللیک بودور: دیل اؤزونه دؤنرک اؤزونو داغیتمالی.
غزل اؤلورسن سربست دیریلیر
سربست اؤلورسن غزل دیریلیر
سطیرلرین آرخاسیندا دوستاقلانیر سان-کی او قیز
«قانداللانیر کئفلهنیرسن»
کئفلهنیب قانداللانیرسان
قانا دالیر قولونداکی قاندال
قاناد آلیر خاچا چکیلیرکن عیسی.
کلمهلر آغزیندان قوتولوب، قاچماق ایستهییر سانکی.
«آینادا اؤل-دیریلمک» شعر توپلوسوندا، باشقا گؤزلجه یئرینه اوتوران صنعت «یابانجیلاشدیرما» یا (defamiliarization) صنعتیدیر. اوخوجویا اورتاق شئیلری آلیشمادیغی و یا عجاییب بیر شکیلده تقدیم ائتمک؛ بئلهجه مخاطب یئنی باخیش آچیلاری قازانابیلیر و دونیانی فرقلی شکیلده گؤرهبیلَر. «تابلو» شعرینده گونده گونده قارشیمیزدا اولان، بلکه ده فرقینه هئچ وارمادیغیمز «اینسان»ی، یابانجیلاشدیراراق گؤزوموزون اؤنونه عجاییب بیر شکیلده، «اؤزوندن آسیلمیش بیر تابلو» کیمی گؤستریر؛ او بیر طیلیسمدیر...
«آینادا اؤل-دیریلمک»ده نئچه قیسا شعر وار... اوچ دؤرد سطیرلی قیسا شعرلر؛ بونلار بیر اولایدیر، ایلدیریم کیمی آنسیزین چاخیر، سونوندا ایسه اوخوجونون بئینینده دفعهلرله تکرارلانیر... شوک بیر حالدا آیرونی ایله بیتیر شعر.
سیچان دئشییی آختاریردی
قورخوسوندان
توفنگینین لولهسینه گیردی
تمامن گوج قایناغینی لاغا سالان بیر شعر...
کولکده اسیردی ساچلارین دا من ده
کولک ده اسیردی ساچلارین دا من ده
کولک ده اسیردی ساچلاریندا من ده
تکرارلاشاراق درینه ایشلهین دویغو... (من بو شعری هئچ "ده و دا"لارین بیتیشیب بیتیشمهمهسینی وجیمه آلمادان اوخوماغینی داها سئویرم).
شعرده اساس شئی، مخاطبین ایچینه ایشلهییب دویغو تارلارینی دیندیرمکدیر. شعر، رضا براهنی دئمیشکن بیر قاریش هاوادا اولمالی، یئردن قالخاراق اوخوجونو دا اؤز ایله گؤتورمهلیدیر. بو اساسلا «آینادا اؤل-دیریلمک» مخاطبی دیندیرن، نظرینی جلب ائدن، و سونوندا بیهنیلن بیر شعر توپلوسودور.
- ۹۹/۰۷/۰۸