آلدیغیمیز هر نفس
دوغدوغوموز گوندن اؤلدویوموز آنا قدر نفس آلیریق. بو یالیزجا بیزیم ایچین دئییل، یئر اوزوندهکی بوتون یاشام ایچین حیاتی و سورهکلی بیر احتیاجدیر. کؤتو هاوا بوتون وارلیغی ائتکیلَر؛ بیزیم ساغلیغیمیزا و چئورهنین ساغلیغینا ضرر وئرر.
آلدیغیمیز هاوا نهلردن اولوشور و چئشیتلی هاوا کیرلهدیجیلَر هاردان گلیر؟
آتموسفر، گزهیهنیمیزین اطرافینی ساران و دَییشکن یوغونلوقلارداکی قازلارین اولوشدوردوغو قاتلار حالیندا آییردیغیمیز بیر قاز کوتلهسیدیر. ان اینجه و ان آلتداکی (یئر سوییهسی) قات تروپوسفِر اولاراق آدلاندیریلیر. بیتکی و حیوانلارین یاشادیغی و هاوا دورومو مدللرینین گرچکلهشدییی یئر بوراسیدیر. یوکسکلییی قطبلاردا 7 کیلومتره یاخین، ائکواتوردا [استوا] ایسه 17 کیلومتره چاتیر.
آتموسفرین قالانی کیمی، تروپوسفر ده دینامیکدیر. یوکسکلییینه باغلی اولاراق، هاوا فرقلی یوغونلوغا و فرقلی کیمیاسال [شیمیایی] بیلهشیمدهدیر [ترکیب]. هاوا، سورهکلی اولاراق یئرکورهنین اطرافیندا دولاناراق اوقیانوسلاردان و یئراوزوندن کئچیر.
هاوا نهدن اولوشور؟
قورو هاوا 78% آزوت، 21% اوکسیژن و 1% آراگوندان اولوشور. هاوادا آیریجا تروپوسفرین 0.1% ـ 4%ینی سو بوغو [بخار] اولوشدورور. ایستی هاوا گئنللیکله سویوق هاوایا گؤره داها چوخ سو بخاری ایچَریر. هاوادا آیریجا کربندیاکسید، مِتان و باشقا قازلار دا وار؛ بونلار آتمسفرده گئنللیکله میلیوندا بیر بیریم [واحد] (ppm) اولاراق اؤلچولور.
- ۹۵/۱۱/۲۸